NGUYÊN NGỌC VÀ "VĂN ĐOÀN ĐỘC LẬP"

     Gần đây, dư luận Việt Nam trong, ngoài nước tỏ ra bức xúc, bất bình trước hàng loạt văn nghệ sỹ, trí thức lợi dụng các quyền tự do, dân chủ để xâm phạm lợi ích Nhà nước, của nhân dân. Những cái tên không xa lạ nhưng gây ngạc nhiên lớn khi phải chịu sự phán xét của các bản án công tâm, như: Trần Huỳnh Duy Thức, Lê Công Định, Lê Thị Công Nhân, Nguyễn Văn Hải, Trương Duy Nhất… Nóng nhất, và thu hút sự quan tâm, chú ý của xã hội hiện nay là Nguyên Ngọc, nhà văn có tiếng tăm lớn lại đứng ra, hô hào, kêu gọi thành lập cái gọi là “Văn đoàn độc lập Việt Nam”.

Nhà văn Nguyên Ngọc và cái gọi là "Văn đoàn độc lập"

     “Văn đoàn độc lập Việt Nam” mà cụ Nguyên Ngọc (làm Trưởng ban) tuyên bố nghe đâu có 61 thành viên, có người sống lẫn người đã chết. Người ta bắt đầu ngờ vực cái Hội có vấn đề, người chết làm gì “cống hiến” cho Hội mà đưa vào chứ ?. Thế mà Quốc Thái, Hội viên hội nhà văn có mặt ở vị trí 38/61 trong danh sách là thật. Xúc phạm vong linh người đã khuất!.

     Nói đến nhà văn Nguyên Ngọc, triệu triệu người biết về ông, con người đặc biệt, sinh ra, trưởng thành bối cảnh lịch sử đặc biệt, đã mang lại cho ông chất liệu “vàng mười” để mà sáng tác, thi triển tài năng, cho ra lò những tác phẩm để đời, phải kể đến là: Đất nước đứng lên, Rừng xà nu, Rẻo cao, Đường chúng ta đi… Thế nhưng, trở về với thời bình, ông vốn cống hiến xã hội không được nhiều, dư luận quần chúng cũng không còn “hồi hộp” chờ đợi ngày tác phẩm của ông ra đời như trước nữa, phải chăng, vì thế mà ông đâm ra chán nản, không thích nghi với môi trường thời bình nên ông không làm nên tác phẩm kỳ vĩ như trước, chắc là do thiếu chất liệu. Hóa ra, ông kêu gọi thành lập cái gọi “Văn đoàn độc lập” để gây rối tạo loạn lạc, để trở về với quá khứ như chiến tranh nhằm tạo nặn chất liệu cho hoạt động sáng tác của chính ông và cho mấy người trong cái hội đó ?. Như thế thì ích kỷ, cá nhân quá, có vì nước, vì dân không ? Ông làm vậy là đưa mình từ đỉnh cao nghệ thuật rơi xuống vực thẳm tăm tối, tự viết lên trán cho mọi người thấy là mình sống nhầm thời đại, là người tài năng kém bẩm hay sao ?. Ai dại làm thế ?

     Năm xưa, Nguyên Ngọc viết “Đất nước đứng lên”, “Rừng xà nu” và hàng loạt các tác phẩm khác mà ông sáng tác chủ nghĩa yêu nước, chủ nghĩa anh hùng cách mạng hừng hực lắm, đọc lên đã cháy cả ruột gan, đã khơi dậy khí thế sục sôi chống giặc ngoại xâm trong lòng dân tộc, nay cụ lại rao giảng, khuyên nhủ thế hệ sau rằng, dạy lịch sử đừng “bồi đắp chủ nghĩa yêu nước” nữa, “cũng đừng ca ngợi các bà mẹ Việt Nam anh hùng sẽ làm đau lòng bà mẹ lính VNCH”. Tư tưởng Nguyên Ngọc thay đổi khủng khiếp thế sao, cái gì ghê gớm làm thay đổi tên tuổi cuộc đời con người vốn từng kinh qua nhà văn, nhà báo, dịch giả, nhà nghiên cứu văn hóa, giáo dục nổi tiếng của chúng ta ?.

     Giờ đây dư luận đang dõi theo Nguyên Ngọc, với hàng loạt nghi hoặc cần giải đáp, ông ra tuyên bố “Văn đoàn” để làm gì?, ông sẽ có hành động gì tiếp theo? Liệu đây có phải là “cách mạng tân thời” ? Không hiểu nổi, nhưng qua tuyên bố, thành phần tham gia người ta cũng đoán ra cụ định làm gì rồi. Có lẽ cụ nghĩ, với cuộc “cách mạng” này sẽ “chấn hưng” văn học nghệ thuật nước nhà, cao hơn là tạo chuyển biến về văn hóa y trong tâm thức của cụ và nhóm người trong Hội kia là: “… thức tỉnh lương tri và bồi đắp đạo đức xã hội,… xây dựng và phát triển một nền văn học Việt Nam đích thực, nhân bản, dân chủ, hiện đại, hội nhập với thế giới, có thể đóng vai trò tiền phong đúng như nó phải có trong sự nghiệp phục hưng văn hóa, phục hưng dân tộc mà lịch sử đang đòi hỏi”. Mà “Văn đoàn độc lập Việt Nam” theo như cụ Ngọc tuyên bố là một “tổ chức xã hội dân sự” cơ đấy? Dân sự làm sao được khi mà thành viên của Hội là người trong Hội Nhà văn Việt Nam?

Việt Tân rêu rao cho "Văn đoàn độc lập"

     Không ít nhà văn nhìn thấy Nguyên Ngọc và cái Hội của ông như vậy, thấy buồn và ái ngại cho sự nghiệp hoàng kim và cũng nực cười cho ông, có nhà văn nổi giận cho đó là “Hội Ngọc củ chuối”, “Một thời vang bóng”... Có người nói, cũng cần thông cảm cho Nguyên Ngọc vì tuổi già, sức yếu, tinh thần không minh mẫn nên sai lầm thế. Có người lại bảo, sẽ thông cảm nếu Nguyên Ngọc tuyên bố bỏ cái Hội Văn đoàn ngớ ngẩn kia và còn chút tài trí nào phục vụ hết cho Hội Văn học Việt Nam hoặc không cống hiến được gì thì ngồi yên nghỉ dưỡng đến hết đời.

     Không biết, Nguyên Ngọc liệu có nhận thấy cái sai của mình? Nếu biết mà vẫn làm là liều mạng tuổi già!. Được bao nhiêu nhà văn trưởng thành từ bão táp cách mạng như Nguyên Ngọc, có hồ đồ đến đâu chắc ông phải biết mình là ai chứ, vẫn còn thời gian để sửa chữa. Tự nhắn nhủ và hi vọng./.

                                                                          SEN HỒNG