Bản tin khoa học Búi Chí Bửu

TINKHOAHOC. Bản tin khoa học tuần này của GS.TS. Bùi Chí Bửu có các tin chính: Bản đồ gen khoai tây đầu tiên. Phương tiện đánh giá và tuyển chọn giống lúa chịu khô hạn; FAO: Thế giới sẽ cần nhiều hơn 70% lương thực vào năm 2050; Vaccine của bệnh lở mồm long móng gia súc có trong cây GM; Thông báo Hội nghị quốc tế 2009 về cây trồng biến đổi gen; Hội nghị Hệ thống hạt giống Châu Phi tại Bamako; Hội nghị cấp cao về giống cây lương thực tại Tanzania; Triển Lãm quốc tế nông nghiệp lần thứ 9

Bản đồ phác thảo đầu tiên của genome khoai tây
Chuỗi trình tự bộ gen khoai tây được phác thảo đầu tiên và được công bố tại “Potato Genome Sequencing Consortium”, đó là một nhóm bao gồm 39 nhà khoa học quốc tế, họ đến từ 14 quốc gia. Kết quả sơ khởi này có thể được xem là một cuộc cách mạng trong lĩnh vực chọn tạo giống khoai tây. Tiếp cận với bộ gen khoai tây được dự báo từ trước rằng nó sẽ trợ giúp thực sự cho các nhà chọn giống khoai tây để cải tiến năng suất, chất lượng, giá trị dinh dưỡng, khả năng chống bệnh. Khoai tây có quan hệ gần với cà chua, cà tím và ớt, những cây quan trọng xếp hàng thứ ba của thế giới. Nó có khả năng thích ứng rộng, trồng được tại nhiều điều kiện khí hậu khác nhau và nhiều địa điểm khác nhau. Khoai tây đã được trồng hơn 7.000 năm và hiện nay, nó đang trở thành cây trồng quan trọng của Châu Phi và nhiều nướ Châu Á. Khoai tâh có 12 cặp nhiễm sắc thể, với 840 triệu cặp base, ước khoảng một phần tư so với qui mô của genome người. Chuỗi trình tự phác thảo như vậy ước phủ trên 95% số gen của khoai tây, xem http://www.potatogenome.net/ được cập nhật sau mỗi 6 tháng. Đọc http://www.potatogenome.net/images/2/2e/PGSC_Press_Release_0909.pdf

Phương tiện đánh giá và tuyển chọn giống lúa chịu khô hạn
Viện nghiên cứu Lúa Quốc tế đã xây dựng các phương tiện để thanh lọc khô hạn cho cả giống lúa bình thường và giống chuyển gen, giúp các nhà khoa học đánh giá kiểu hình chống chịu hạn. Các nhà khoa học đã xây dựng qui trình thanh lọc bắt chước điều kiện khô hạn tự nhiên trên ruộng lúa. Nhà sinh lý học cây trồng Rachid Serraj nói rằng "Phương tiện này cho phép chúng ta đánh giá quần thể lớn con lai, ảnh hưởng biến dị của transgene trên tăng trưởng cây lúa và năng suất của chúng. Đáng giá tác động của thiếu nước trên tăng trưởng cây trồng và các biện pháp kết hợp khác được xem xét để phân tích hiệu quả cây trồng. Những tính trạng trổ bông, đẻ nhánh, hình thành hạt, thoát hơi nước, nhiệt độ dưới tán cây, quang hợp, độ cuốn lá, sinh khối rễ, tỉ lệ hạt lép cũng được xem xét. Thêm vào đó, phương tiện nghiên cứu ngập nước ở lô khác nhau cũng cho phép các nhà khoa học so sánh giữa các giống trong những điều kiện khác nhau để dự đoán năng suất của những dòng lúa chuyển gen nếu chúng được trồng khảo sát trên đồng ruộng. Xem chi tiết http://www.cgiar.org/enews/september2009/story_08.html

FAO: Thế giới sẽ cần nhiều hơn 70% lương thực vào năm 2050
FAO dự báo sản xuất lương thực thế giới phải tăng thêm hơn 70% sản lượng vào năm 2050 để đáp ứng với dân số 9,1 tỷ người (hiện nay 6,8 tỷ). "FAO rất thận trọng trong khi lạc quan về khả năng của thế trong tự túc lương thực đến 2050," Hafez Ghanem, Trợ lý Tổng Giám Đốc FAO, đã nói như vậy. FAO phải chuẩn bị chuyên gia chất lượng tốt tại diễn đàn Rome vào ngày 12-13 tháng Mười tới đây với chủ đề “Làm thế nào nuôi thế giới vào 2050” với hơn 300 đại biểu là các nhà khoa học, tổ chức không chính phủ, Viện nghiên cứu tư nhân. Xem chi tiết http://www.fao.org/fileadmin/templates/wsfs/docs/Issues_papers/HLEF2050_Global_Agriculture.pdf, Nguồn: AFP, Sept 24, 2009 http://www.edmontonjournal.com

Vaccine của bệnh lở mồm long móng gia súc có trong cây GM
Các nhà khoa học của Canada đã và đang phát triển vaccine có tên là FMD (anti-foot and mouth disease) chiết suất từ cây biến đổi gen [GM]. Báo cáo khoa học này được đăng trên tạp chí Transgenic Research, nói rõ sự thành công khi chuyển gen vào trong cây thuốc lá, hiển thị sự tích tụ ở mức độ có ý nghĩa của phân tử “antibody” có tên gọi là scFv liên quan với protein tạo võ của virus bệnh lở mồm long móng VP1. Nhằm kích thích sự tích tụ cao hơn, các nhà nghiên cứu đã dung hợp gen scFv với phân tử đánh dấu “elastin-like polypeptide” (ELP). Chi1ng protein hỗn hợn ELP-scFv này đã tích tụ được 0,8% lượng protein tổng số có tính hoà tan trên lá cây chuyển gen. Sự bộc phát của FMD có tác động rất rất xét về góc độ kinh tế đối với những nước bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh lở mồm long móng (LMLM) như Việt Nam. Phát triển FMD rầm rộ tại Anh Quốc vào năm 2001 đã đẩy lùi được hơn 4 triệu đầu gia súc không mắc bệnh LMLM tiết kiệm hàng tỷ Anh kim. Xem chi tiết http://dx.doi.org/10.1007/s11248-009-9257-0

Thông Báo

Hội nghị quốc tế 2009 về cây trồng biến đổi gen
Hội nghị quốc tế lần thứ 4 về cây trồng biến đổi gen và chuỗi giá trị nông nghiệp của cây không phải chuyến gen, sẽ được tổ chức tại Melbourne Australia, vào ngày 10-12 tháng 11, 2009 Xem chi tiết http://www.gmcc-09.com/program-2/

Hội nghị Hệ thống hạt giống Châu Phi tại Bamako
“March Toward a Green Revolution in Africa: Improving the Lives of Farmers through Stronger Seed Systems” là chủ đề của Hội nghị về Chương trình Hệ thống hạt giống của Châu Phi sẽ được tổ chức tại Bamako, Mali vào ngày 5-8 tháng 10, 2009 do “Institut d' Economie Rurale and the Alliance for a Green Revolution in Africa” chủ trì. Liên hệ với Email Lassana Sacko mailto:lassana.sacko55@yahoo.fr

Hội nghị cấp cao về giống lương thực tại Tanzania
Hội Đồng Giống lương thực Đông Phi Eastern sẽ tổ chức Hội nghị cấp cao lần thứ 3 về Thương Mại hạt giống tại Dar es Salaam, Tanzania vào ngày 5-6 tháng 11, 2009 với chủ đề là Linking Farmers to Markets: Stimulating Agricultural Productivity in Africa. Liên hệ với Eastern Africa Grain Council tại hộp thư điện tử graintradesummit@eagc.org

Triển Lãm quốc tế nông nghiệp lần thứ 9
Agri Intex, một tổ chức thương mại nông nghiệp quốc tế, sẽ tổ chức triển lãm quốc tế nông nghiệp lần thứ 9 tại Coimbatore District Small Industries Association (CODISSIA), Coimbatore, Tamil Nadu, Ấn Độ vào ngày 2 đến 5 tháng 10, 2009. Triển lãm được TS MS Swaminathan, cha đẻ của Cách Mạng Xanh Ấn Độ đọc diễn văn khai mạc. Xem chi tiết http://www.codissia.com/agriintex/